Tonio is de toneelbewerking van de indrukwekkende bestseller van A. F. Th. van der Heijden over het verlies van zijn 21-jarige zoon. Voor Jacqueline Blom en Porgy Franssen gaat deze voorstelling in de eerste plaats over troost. Ze spelen twee ouders die proberen om samen overeind te blijven. In hun worsteling met het grootst denkbare verdriet schuilt de hoop dat het leven uiteindelijk overwint.
Ik kan me voorstellen dat je even moet nadenken als je gevraagd wordt om drie maanden lang elke avond een ouder te moeten spelen die zijn kind is verloren. Waren jullie meteen enthousiast?
Porgy: ‘Natuurlijk is het een afschuwelijk verhaal. Maar we willen met deze voorstelling iets anders laten zien. Dat het heel erg is, weten we namelijk al. Daarover gaat het boek en dat is prachtig voelbaar geworden in de verfilming. Wij willen laten zien dat de dood uiteindelijk ook over het leven gaat. Het boek is smaakvol bewerkt door de regisseur, Ignace Cornelissen. Hij heeft ervoor gekozen om in te zoomen op de schoonheid van troost en de kracht van het leven. In al die woorden van onvoorstelbaar verdriet schuilt juist de hoop om weer van het leven te kunnen gaan houden.’
Jacqueline: ‘Wij spelen ook niet met de verantwoordelijkheid dat wij het leed van A. F. Th. van der Heijden en zijn vrouw moeten overdragen, we doen hen niet na. Dat zouden wij helemaal niet kunnen. De voorstelling focust op de relatie van twee mensen die proberen de verbinding met elkaar niet kwijt te raken ondanks het ondermijnende verdriet. De beleving van de moeder is daarin even belangrijk als die van de vader. Dat is echt anders dan in het boek. Door live muziek en beweging te gebruiken, wordt bovendien iets anders voelbaar dan in het boek of de film.’
Wat voegen de muziek en de beweging toe?
Jacqueline: ‘We vonden het allebei belangrijk om mee te denken over wat voor soort voorstelling het zou worden. Ik had werk gezien van de choreograaf Jason Mabana die op een mooie manier alledaagse gebaren tot dans maakt. Dat bracht mij op de gedachte dat als je rouwt, je gewone bestaan vol doodnormale handelingen toch doorgaat. Dat idee is uitgegroeid tot een dansende Tonio die zwijgend om ons heen beweegt, gespeeld door Luc de Raad. Hij heeft een streetdance-achtergrond waardoor zijn aanwezigheid iets heel aards heeft. Juist dat aardse van hem én die doodgewone gebaren in onze gezamenlijke choreografie maken concreet zichtbaar dat iemand die dood is meer aanwezig kan zijn dan toen hij nog leefde; Tonio zit op een vreemde maar vertrouwde manier nog steeds in het handelingspatroon van zijn ouders.’
Porgy: ‘Ik heb componist en muzikant Wouter Snoei jaren geleden een keer zien werken. Toen dacht ik meteen: die naam moet ik onthouden. Hij maakt ter plekke met elektronische muziek een soundscape. De beklemmende of juist hoopvolle sfeer past goed bij de stolp waar de twee ouders onder vandaan proberen te komen. Die poging gaat met vallen en opstaan, de muziek kleurt soms mee en gaat er soms tegenin. Eigenlijk drijven de tekst, de muziek en de beweging allemaal op de enorme kracht om te willen overleven, om de liefde die ze eerst met z’n drieën voelden nu met z’n tweeën voort te zetten. Dat geeft energie.’
